Gornji Vukojevac

Naselje, grad, županija: Gornji Vukojevac, Lekenik, Sisačko-moslavačka

Vrsta lokaliteta: naselje i groblje

Razdoblje: kasno brončano doba, antika

Vrsta istraživanja: zaštitno

Nositelj istraživanja: Institut za arheologiju

Voditelji istraživanja: dr. sc. Marko Dizdar (2010.-2011.)

U zaštitnim istraživanjima nalazišta AN 6 Gornji Vukojevac, na trasi auto-ceste Zagreb-Sisak, otkriveni su ostaci prapovijesnog i antičkog naselja s nekropolom. Nalazište je pronađeno u terenskom pregledu 2008. godine kada su na oranicama između Gornjeg i Donjeg Vukojevca prikupljeni keramički nalazi koji su pripisani razdobljima prapovijesti, antike i srednjeg vijeka. Nalazište je smješteno na rubu uzvisine koje se prema jugu blago spušta u nizinu potoka Koravec.

Istraživanjima je obuhvaćena površina od oko 16.630 m2 na kojoj su otkrivene brojne jame, kanali, rovovi i stupovi u čijim su zapunama pronađeni ulomci keramičkih posuda i kućnog lijepa, zatim kamenih i metalnih te staklenih predmeta. Infrastrukturi prapovijesnoga naselja pripadaju pravokutne osnove kuća i spremnica od kojih su preostali ukopi rupa za stupove različitih dubina i promjera. Kuće su bile postavljene u nizove, s komunikacijama širine 2-3 m između njih. Izdvojeni su i ukopi uskih rovova u koje su vjerojatno bili postavljeni drveni stupovi koji su predstavljali dijelove ograda dvorišta ili okućnica. U zapunama jama pronađeni su ulomci različitih oblika lonaca i zdjela koji su najčešće ukrašeni s plastičnim aplikacijama te se datiraju u kasno brončano doba, u stariju fazu kulture polja sa žarama (13.-12. st. pr. Kr.).

Dijelu infrastrukture rimskog ruralnog naselja pripadaju uski kanali U-presjeka, odnosno radi se o ostacima ograda dvorišta koja su položena uz cestu od koje su se sačuvala dva niza usporednih kanala. Širina ceste iznosila je oko 5,50 m. U dijelu rimskoga naselja pronađeno je pet paljevinskih grobova tipa bustum ili su spaljeni ostaci pokojnika položeni u grobnu jamu s ulomcima keramičkih posuda te metalnim i staklenim predmetima. Grobovi se mogu datirati u 2.-3. st. Nedaleko od istraživanog naselja, u Donjem Vukojevcu poznat je noričko-panonski tumul koji je smješten uz trasu rimske ceste. U zapunama objekata rimskoga naselja pronađeni su ulomci opeka i tegula. Među oblicima keramičkih posuda prepoznaju se zdjele i lonci koji pripadaju dijelu rimske provincijalne keramografije sa snažnim autohtonim utjecajima, što datira istraženi dio naselja od kraja 1. do početka 3. st.

Literatura:

• Dizdar, M., Tonc, A. Ložnjak Dizdar, D. 2011, Zaštitna istraživanja nalazišta AN 6 Gornji Vukojevac na trasi auto-ceste Zagreb-Sisak, dionica Velika Gorica jug – Lekenik, Annales Instituti Archaeologici, VII, 61-64.
• Dizdar, M., Tonc, A. 2012, Zaštitna istraživanja nalazišta AN 6 Gornji Vukojevac na trasi auto-ceste Zagreb – Sisak u 2011. godini, Annales Instituti Archaeologici VIII, 85.-89.
• Ložnjak Dizdar, D. 2014, South-eastern periphery of the Urnfield Culture? The Croatian perspective, in: D. Ložnjak Dizdar, M. Dizdar (eds.), The Beginning of the Late Bronze Age between the Eastern Alps and the Danube, Proceedings of the International conference in Osijek, October 20-22, 2011, Serta Instituti Archaeologici 1, Zagreb 2014, 235-247.